„Nasz spektakl mówi o kobietach i wojnie.

O mechanizmach obronnych, o odpowiedzialności.

O naszej reakcji na wojnę w Europie.

O rytuałach przemocy wojennej wobec kobiet i cywili, które są wciąż takie same”.

(Marta  Górnicka)

Wojenne rytuały przemocy wobec kobiet są niezmienne. Wojna stawia przed Europą pytania ostateczne: o odpowiedzialność w obliczu zagrożenia i o nasze mechanizmy obronne. Ze świadectw matek i dzieci – Ukrainek, Białorusinek i Polek: tych, które uciekły przed wojną; tych, które uciekły przed prześladowaniem i tych wreszcie, które otworzyły przed nimi domy w Polsce – Marta Górnicka, reżyserka, autorka CHÓRU KOBIET i założycielka Instytutu Politycznego Głosu w Maxim Gorki Theater w Berlinie, tworzy wraz z zespołem spektakl chóralny.

W jego skład wchodzi 21 ukraińskich, polskich i białoruskich kobiet w wieku od 9 do 71 lat, każda z wyjątkowym doświadczeniem politycznym i inną historią życiową, uciekinierek z Mariupola, Kijowa, Irpienia i Charkowa. Ten CHÓR MATEK NA CZAS WOJNY poszukuje nowego, post-operowego głosu chóralnego, nawiązującego do chórów żeńskich z VII w. p.n.e.

Ukraińskie wyliczanki dziecięce, tradycyjne pieśni, zaklęcia i wypowiedzi polityczne miksują się ze sobą.

Spektakl „na czas wojny” rozpoczyna szczedriwka (ukr. щедрівка) – tradycyjna ukraińska pieśń – życzenie szczęścia i odrodzenia. Jej historia sięga czasów przedchrześcijańskich i prawdopodobnie liczy tysiące lat. Rytuał śpiewania szczedriwek wykonywały tylko kobiety lub kobiety z dziećmi, i zawsze dla konkretnej osoby. Wierzono w moc tej pieśni, ufano, że jej słowa i dobre życzenia na pewno się spełnią. Te wyśpiewane życzenia są dziś kierowane do wszystkich ludzi, na nowy czas; na całe życie.

– „W przeszłości CHÓR miał uświęcać wyjątkowość życia, służyć odrodzeniu, odnowieniu. Był siłą przeciwną sile UNICESTWIANIA. I z tej siły czerpie nasz spektakl”
(Marta Górnicka).

– „Kiedy Ukraina krzyczy, potrzebujemy praktyk na długo sprzed narodzin teatru, które przynosi CHÓR. Potrzebujemy teatru z jego siłą zmiany. Z jego siłą zapamiętywania tego, co najpotworniejsze, a co trauma wojny chciałaby usunąć z pola widzenia. Teatru nowych form solidarności i nowego rytuału. Miejsca, w którym lepszy świat jest wyobrażalny i możliwy” (Marta Górnicka dla „Theater der Zeit“).

Marta Górnicka o pracy nad spektaklem – fragment wywiadu dla Festiwalu w Awinionie i przemowy podczas festiwalu: tutaj 

Spektakl z napisami w języku angielskim oraz ukraińskim.

***

Czytanie libretta Marty Górnickiej „Matki. Pieśń na czas wojny” odbyło się podczas Festiwalu w Awinionie 23 lipca 2023 r. Więcej informacji: tutaj.

Premiera: 29 września 2023, Teatr Powszechny, Warszawa.

Premiera niemiecka: 4 listopada 2023, Maxim Gorki Theater, Berlin.

Premiera francuska: 4 października 2023, Maillon, Théâtre de la Ville de Strasbourg, Strasburg.

***

Plan międzynarodowego tournée:
4, 5 i 6 października 2023 – Maillon Théâtre de Strasbourg Scène européenne (Francja)
3 i 4 listopada 2023 – Maxim Gorki Theater (Niemcy)
27 i 28 March 2024 – El Teatre Lliure de Barcelona (Hiszpania)
23-25 i 28-31 maja oraz 1 czerwca 2024 – Spring Performing Arts Festival (Utrecht, Holandia)

5 i 6 czerwca 2024 – Landestheater Niederosterreich et Tangente St. Pölten – Festival Für Gegenwartskultur (Austria)

lipiec/sierpień 2024 – Festiwal Teatralny w Awinionie