Orlando. Biografie

na motywach powieści Virginii Woolf
  • reżyseria — Agnieszka Błońska
  • premiera — 25 czerwca 2022
  • czas trwania 90 min
  • miejsceScena Duża

2 lipca odbędzie się pokaz z audiodeskrypcją dla osób niewidomych i słabowidzących, a o godz. 18.00, przed spektaklem touch tour. 

***

„Jedna płeć jest od drugiej różna, lecz w istocie mieszają się ze sobą. W każdej ludzkiej istocie zachodzi chwiejność miedzy jedna płcią a drugą i często tylko strój pozwala zachować pozór męski bądź niewieści, a pod spodem kryje się coś wręcz przeciwnego niż na wierzchu” (Virginia Woolf, „Orlando”).

Mimo to, w roku 2022 politycy nadal próbują przemocą usunąć z pola widzenia osoby nieprzystające do norm: na pięć miesięcy przed inwazją na Ukrainę Władimir Putin twierdził, że transpłciowość to „prawie zbrodnia przeciwko ludzkości”, na Węgrzech obowiązuje zakaz „homoseksualnej propagandy”, a w Polsce – „strefy wolne od LGBT”.

Czy jednak podobne próby mogą się powieść? Spektakl, którego punktami wyjścia są powieść „Orlando” z 1928 roku oraz film na jej podstawie z 1992 roku, próbuje zmierzyć się z zakłopotaniem, niechęcią i nienawiścią wobec inności. W podróży przez wieki, życiorysy, a także doświadczenia zaproszonych do projektu artystów cispłciowych oraz określających się jako osoby trans- i niebinarne, pytamy: czy naprawdę bycie inną/innym jest tak rzadkie, jak nam się wydaje? A może każda z nas jest w jakiś sposób inna? Czy innością nie jest każda transformacja i przemiana, jaką przechodzimy w życiu?

Czy na pewno wiesz kim jesteś? Czy binarne podziały są odpowiedzią na dzisiejsze zagrożenia? A może w inności kryje się obietnica zabawy, rewolucji oraz… nowego, lepszego porządku i świata?

***

Spektakl dedykowany Joannie Wichowskiej.

***

Orlando to umiłowanie przemiany. 
Orlando to wartość, o którą trzeba dbać.
'To' Orlando.
Orlando to przybieranie różnych płci przy byciu cały czas tą samą osobą. 
Orlando to przeżywanie tajemnicy przemiany – i traktowanie tej przemiany jako źródła wiedzy.
Orlando to myślenie o narodzinach nowego umysłu przy pomocy starych myśli, a potem wspominanie myśli, których już nie ma.
Orlando to akceptacja utraty części siebie i gotowość na uzyskanie nowej.
Orlando to ciekawość świata.
Orlando to jednocześnie samotność wśród ludzi i znalezienie pośród nich zrozumienia.
Orlando jest wchodzeniem w nowy stan skupienia, bez znajomości praw, według których działa ten stan.
Orlando to przechodzenie na drugą stronę własnego odbicia. 
Co zostaje w człowieku po przemianie takie samo? 

tekst: Filipka Rutkowska

***

Spektakl rekomendowany dla widzów od 15. roku życia.

***

Transonat nad spektaklem objęła Fundacja Trans-Fuzja.

obsada

  • Klara Bielawka
  • Arkadiusz Brykalski
  • Anu Czerwiński (gościnnie)
  • Karolina Kędziora vel Wyrodna (gościnnie – DJ set na scenie)
  • Katarzyna Kozyra (gościnnie)
  • Pepe Le Puke (gościnnie)
  • Lulla La Polaca - Andrzej Szwan (gościnnie)
  • Maria Robaszkiewicz
  • Filipka Rutkowska (gościnnie)

twórczynie i twórcy

  • reżyseriaAgnieszka Błońska
  • dramaturgiaOlga Byrska
  • konsultacje dramaturgiczneKrysia Bednarek i zespół; Joanna Wichowska [R.I.P.]
  • tekstyKrysia Bednarek, Agnieszka Błońska, Olga Byrska, Anu Czerwiński, Lulla La Polaca, Pepe Le Puke, Filipka Rutkowska, Virginia Woolf
  • scenografia i kostiumyKatarzyna Kozyra, Arek Ślesiński
  • wideoAnu Czerwiński
  • wykonanie obiektów scenograficznychLeopold Szewczak, Adam Daab, Bożena Zaremba, Renzo Parenti
  • DJ setKarolina Kędziora vel Wyrodna
  • selekcja muzykiKarolina Kędziora vel Wyrodna, Pepe Le Puke, Lulla La Polaca
  • reżyseria światłaArtur Sienicki
  • asystentka reżyserkiKrysia Bednarek
  • inspicjentZuzanna Rucińska

multimedia

fot. Magda Hueckel

recenzje

  • Agnieszka Błońska stworzyła brawurowy spektakl w warszawskim Teatrze Powszechnym. Korzystając z ramy fabularnej powieści Virginii Woolf (1928), w którą wtopiła zwierzenia współczesnych bohaterek/ów sceny queerowej, zbudowała zachwycający show o potrzebie tolerancji, wzajemnego szacunku i wolności. Stworzenie idealnie ze sobą współpracującego zespołu aktorskiego z wykonawców o tak różnych doświadczeniach i warsztacie sprawiło, że powstał nie tylko spektakl w słusznej sprawie – opowiadający się za wolnością wyboru i prawem do ekspresji swojej seksualności, ale zarazem spektakl znakomicie skrojony. Dla osób cispłciowych ten spektakl okazał się prawdziwym przywilejem – z ogromnym taktem, delikatnością wprowadzał bowiem w nieznany im świat doznań, potrzeb i doświadczeń osób nienormatywnych. To ważny krok w stronę wzajemnego zrozumienia.
    Tomasz Miłkowski, AICT – sekcja polska Międzynarodowego Stowarzyszenia Krytyków Teatralnych
  • Wydaje się, że Agnieszka Błońska ze swoim zespołem wnikliwie przeczytała „Orlanda” Woolf, pomysł jej bowiem na tę książkę zawiera się w twórczym podejściu do tytułu powieści oraz do wyboru jednego z dwóch głównych tropów interpretacyjnych wobec postaci tytułowej. Jako że – jak twierdzi narrator/ka – „biografia uważana jest za wyczerpującą, jeżeli zda sprawę ledwie z sześciu czy siedmiu jaźni, podczas gdy osoba łacno może mieć ich tyleż tysięcy”, reżyserka ze swoim teamem konstruuje swojego „Orlanda” z aż ośmiu opowieści: aktorki (Maria Robaszkiewicz), aktora (Arkadiusz Brykalski), scenografki spektaklu (Katarzyna Kozyra lub w jej roli – Karolina Adamczyk), czterech osób reprezentujących środowisko LGBTQ+ (Lulla La Polaca – Andrzej Szwan, Filipka Rutkowska, Pepe Le Puke, Anu Czerwiński) oraz DJ-ka Karolina Kędziora vel Wyrodna). (...). Przedstawienie zrobione jest mądrze, empatycznie i z szacunkiem do widza, któremu nie wykłada się wszystkiego kawa na ławę, a to dziś rzadkość. Może dlatego końcowe pytania Filipki i Anu zachęcają do myślenia, nie wyglądając na życzeniowe gesty. Powiedzieć w sytuacji osób queerowych, że spektakl jest ważny i potrzebny, to nic nie powiedzieć, ale cieszę się, że przedstawienie w Powszechnym nie operuje radykalnym komunikatem, bo on raczej nie pomaga, gdy się chce przynajmniej część społeczeństwa wyedukować i zmienić jej perspektywę na pewne sprawy (...). Zachęcam Was serdecznie do obejrzenia „Orlanda. Biografii”, zwłaszcza jeśli chęć poważnej rozmowy na niełatwe tematy jest dla Was ważna.
    Tomasz Domagała, blog Domagała się Kultury

w repertuarze

Wczytywanie...