Człowiek z papieru. Antyopera na kredyt
- reżyseria — Jakub Skrzywanek
- premiera — 23 marca 2024
- czas trwania — 105 min
- miejsce — Scena Duża
Co dziś stałoby się z Agnieszką? Bohaterką „Człowieka z marmuru”, legendarną wojującą artystką, która walczyła o sprawiedliwość i prawdę? Czy dalej walczyłaby o wykluczonych, czy korzystałaby z tego, co przyniosła jej transformacja?
Czy nadal reżyserowałaby filmy?
Twórcy odwołując się do „Opery za trzy grosze” Bertolta Brechta oraz fantazjując o nigdy niedokończonym trzecim filmie Andrzeja Wajdy z cyklu „Człowiek…”, zapraszają na Galę, wspaniałą Galę pełną blichtru, splendoru, blasku i sztucznych cyrkonii. Skoro nadeszła era spektakli muzycznych – i my nie możemy być gorsi! Rozrywko, teraz „Teatr, który się wtrąca” pokaże swoje pazury! Niestety Gala jest o biedzie, więc bardzo wesoło nie będzie (ale trochę będzie).
W „Człowieku z papieru…” pytamy o to, jak to jest żyć w Polsce, kiedy naprawdę nie ma się nic. Jakie konsekwencje przyniosła nam wiara w zindywidualizowane mity i narracje, które stały się powszechne w latach dziewięćdziesiątych?
O czym dziś śpiewać i w jaki sposób, skoro widzimy wokół, jak wykorzystuje się sztukę dla celów politycznych i biznesowych? Gdzie jest granica etyczności naszych decyzji, jeśli mamy świadomość, jak potężnymi narzędziami manipulacji operujemy, niezależnie od tego, czy jesteśmy artystką, dziennikarzem, polityczką, biznesmenem, czy aktywistką?
Czy możemy budować sprawiedliwe, uczciwe społeczeństwo, które jest czułe i wrażliwe, jeśli jego fundamenty tworzone są wciąż na gruzach tego, co zabraliśmy najbiedniejszym, którzy nie mają możliwości nawet się temu sprzeciwić, bo (często z pogardy i obrzydzenia) nie chcemy ich usłyszeć?
***
Program spektaklu – kliknij na ikonę poniżej i pobierz:
Koprodukcja Teatru Powszechnego im. Zygmunta Hübnera w Warszawie i Przeglądu Piosenki Aktorskiej.
***
Prapremiera w ramach gali 44. Przeglądu Piosenki Aktorskiej: 16 i 17 marca 2024 r., Teatr Muzyczny Capitol we Wrocławiu.
Premiera warszawska: 23 marca 2024 r., Scena Duża Teatru Powszechnego w Warszawie.
***
Pokaz z napisami w j. angielskim: 5 września 2024.
Widzów, którzy chcieliby skorzystać z napisów do spektaklu, serdecznie zachęcamy do kupowania miejsc w rzędach od V do VIII, ponieważ napisy są wyświetlane na dwóch monitorach po obu stronach sceny.
obsada
twórczynie i twórcy
- reżyseria – Jakub Skrzywanek
- libretto – Piotr Grzymisławski, Jakub Skrzywanek
- teksty songów – Jaś Kapela
- muzyka – Karol Nepelski
- scenografia i światła – Agata Skwarczyńska
- choreografia – Agnieszka Kryst
- kostiumy – Tomasz Armada
- przygotowanie wokalne – Anna Serafińska
- wideo – Artur Sienicki
- asystentka reżysera – Bazhena Shamovich
- reżyseria dźwięku – Kuba Sosulski
- inspicjent – Zuzanna Rucińska
obsada poszerzona tylko na gali PPA – podczas 4 pokazów spektaklu w ramach gali Przeglądu Piosenki Aktorskiej we Wrocławiu (16 i 17 marca 2024 r.) do obsady spektaklu dołączą gościnnie: Ralph Kamiński, Cezary Studniak i Julia Wieniawa
multimedia
recenzje
- „Człowiek z papieru”, co sugeruje także pojęcie „antyopera” w podtytule tego spektaklu, podjął grę ze wskazaną konwencją, ukazując ją w groteskowym odbiciu oczekiwań pojawiającego się co jakiś czas na scenie dyrektora teatru. Domagał się on zapewnienia publiczności rozrywki i dobrej zabawy. (…) dzięki spójnej koncepcji dramaturgicznej współtworzonej przez Piotra Grzymisławskiego (libretto) nachalnie wręcz tematyzowana w trakcie przedstawienia potrzeba pozbawienia publiczności dobrego samopoczucia (wyśpiewana w refrenie jednego z songów, których teksty napisał Jaś Kapela: „Mamy nadzieję, że źle się bawicie”) jest dowodem na nieadekwatność i dysonans pomiędzy rozrywkową a społeczną funkcją teatru. Świadcząc o bezradności sztuki wobec realiów twardej, drapieżnej ekonomii, deklaratywna rola „popsujzabawy” pozwoliłaby na wskazanie diametralnych różnic pomiędzy oczekiwaniami i efektami, które ta „Antyopera na kredyt” proponuje wrocławskiej i warszawskiej publiczności. (…) połączenie autotematycznego dowcipu z praktyką punktowania systemowych błędów (…) pozwala dostrzec absurdy niesprawiedliwości i uprzywilejowania określonych grup społecznych w Polsce, która „ideały Sierpnia” zastąpiła „świętym prawem własności”. O tym prawie także śpiewa się ze sceny. (…). Nastawienie publiczności, w nowej przestrzeni nadal definiowane w wypowiedziach Dyrektora (Michał Czachor, w kolejnych wyjściach przyczepiający do kostiumu etykiety „dyrektor” lub „konferansjer”) jako potrzeba dobrej zabawy, okazja do śmiechu i szansa na wysłuchanie chwytliwych piosenek, przeciwstawione zostaje patetycznej tragiczności, groteskowo łączącej się z wrażeniem nadmiaru i przegięcia. Splot komizmu z powagą momentami zdaje się amalgamatem skrajnie odmiennych modalności i nastrojów. (…). Myślę, że „Człowiek z papieru” jest ważnym głosem – nie tyle jednak w zakresie podjętego tematu mieszkaniowego, ile w dyskusji dotyczącej sprawczości sztuki, a szczególnie sztuki teatru. Kontekst popularności musicalu, od którego oczekuje się głównie rozrywki i niewiele więcej, jest tu szczególnie znaczący. Z wcześniejszymi przedstawieniami jej reżysera „Antyoperę na kredyt” łączy bezkompromisowość w dążeniu do wskazywania zaniedbań, obojętności i absurdów naszej codzienności.Piotr Dobrowolski, „Czas Kultury”
- Błyskotliwy, przewrotny spektakl o biedzie, kryzysie mieszkaniowym, kredytach i o tym, jak zły jest kapitalizm. Łączą się tu elementy teatru dokumentalnego, opery, opartej na muzyce współczesnej i świadomie kiczowatej rewii. Obsada znakomicie sobie radzi zarówno w scenach muzycznych, jak i komediowych. Uwagę zwracają wielozadaniowe, pełne cekinów kostiumy, a mocna scena, w której prawdziwa koparka niszczy symboliczne romskie obozowisko, robi ogromne wrażenie.Przemysław Gulda, Gulda poleca, „Gazeta Wyborcza”, WP Książki